در طبیعت چه بخوریم، چگونه بخوریم و چقدر بیاشامیم؟

به محض خروج از چهار دیواری مأنوس خانه و ورود به حیطه طبیعت به هر دلیلی چه راهپیمایی، کوهنوردی، شکار و یا ماهیگیری مسأله خورد و خوراک پیش می آید. هر چه فعالیت جسمی ما بیشتر باشد به ویژه در ارتفاعات بالا، سوخت و ساز بدن و فعل و انفعالات شیمیایی درون ما دگرگون خواهد شد. و اگر این دگرگونی جسمی با فشار های روحی هم توأم شود مثل= گم شدن، ترس از عواقب صدمه جسمی، وحشت از مردن ناشی از مار گزیدگی، ترس از افتادن در آب و غرق شدن، ترس از ارتفاع و افتادن، وحشت تنهایی در شب یا دیدن ناگهانی حیوانی حتی بی آزار در پیچ یک صخره می تواند ناگواری هایی به بار آورد. حفظ قدرت و استقامت و نگه داشتن تعادل جسمی و روحی در موقعیت پیش آمده در دراز مدت از اساسی ترین مسایل رویارویی با طبیعت است. یک انسان می تواند هفته ها بدون غذا سر کند. ولی فقط چند روزی بدون آب زنده می ماند. هر شخصی روزانه در حالت عادی ۵/۱ لیتر از طریق ادرار ـ ۵/۰لیتر از راه تعرق و ۵/۰ لیتر توسط دهان و بینی به شکل بخار، آب از بدن خود خارج می سازد. این مقدار حین فعالیت بدنی در گرما و سرما و ناراحتی های روحی بالا می رود و می تواند به ۸ لیتر یا بیشر در روز برسد. اگر این مقدار آب از دست رفته فوری به بدن نرسد چنین عواقبی به دنبال دارد.

  درصد از دست دادن آب بدن نسبت به وزن تأثیرات و مشکلات٪ تشنگی- ناراحتی- کم شدن اشتها- پیدایش آثار خشکی بدن.
۵٪ حال به هم خوردگی- ضربان تند نبض- سرخ شدن پوست.
۱۰٪ـ۶ سردرد- سرگیجه- خارش- اشکال در تکلم و تنفس- اشکال در راه رفتن.
۱۵٪ـ۱۰ ورم زبان- مشکل بلعیدن- چروک پوست- بی ‌‌حسی پوست- لرزش و تکان های غیر ارادی اندام ها – مشکل شنوایی و دید.
۲۰٪ـ۱۵ خطر مرگ.
۲۵٪ مرگ حتی در مکانهای سرد و خنک.
نکته: کمبود آب را بعد از 2 درصد باید سریعاً جبران کرد پس باید حتی پیش از احساس تشنگی آب نوشید توجه داشته باشید که آب را برای رفع تشنگی نمی خوریم، بلکه آب را برای جذب دوباره ذخیره‌ های از دست رفته بدن باید نوشید. هنگام از دست دادن آب بدن گاهی بدون این که احساس تشنگی داشته باشیم حتی در ارتفاعات سرد و پر برف، خون غلیظ می‌شود و نمی تواند به آسانی اکسیژن، گرما و غذا را به اعضا بدن برساند انگشتان دست و پا یخ می ‌زنند و کمبود اکسیژن در مغز ایجاد خستگی کرده و خیلی زود کنترل همه چیز از دست می رود وکوهنورد، شکارچی یا ماهیگر حتی با داشتن کامل ترین وسایل در برابر مرگ سر فرود می آورند کسانی سال ها فکر می کردند با قدرت زیاد بدنی می توان در برابر کم آبی مقاومت بیشتری داشت تجربه عکس این مطلب را نشان داده است.

بر اساس اصل یاد شده که سه روز بدون آب و سه هفته بدون غذا می شود زنده بود به این نتیجه می رسیم که زیاد نباید در فکر خوردن بود و می دانیم هر چه غذای ما در بیابان و کوه پرچربی و سنگین تر باشد به آب بیشتری احتیاج پیدا خواهیم کرد و معده پر ما را تنبل تر و عاجز تر می سازد در واقع با این مطلب شاید به چنین برداشتی برسیم که تغذیه در طبیعت یعنی کم خوردن و زیاد آشامیدن اگر روزی روزگاری در کوه یا بیابان گم شدید و یا آذوقه ی خود را از دست دادید قبل از این که به فکر کباب کردن جگر دوست یا همراه خود بیفتید بدانید هفته ها می توان بدون خوردن زنده ماند. در نظر داشته باشید فقط 3 روز اول احساس شدید گرسنگی می کنید آن هم در کوتاه مدت، از آن به بعد این احساس کم می شود تا این که دوباره چیزی خورده شود اصل کلی دیگر این است که تا زمانی که مطمئن نیستید که آب کافی در اختیار دارید، غذا نخورید چون بیشتر تشنه می شوید و مصرف آب بدن بالا می رود. می گویند: نادر شاه افشار در جنگ ها برای حفظ نیروی خود و مقابله با گرسنگی نخود چی می خورد. سرخپوستان در جنگ های خود با سفید پوستان مهاجم که روز ها طول می کشید فقط از مشتی ذرت که در دهان خیس می کردند و کم کم می جویدند از سرزمین و ناموس خود دفاع می کردند. عدس هنوز غذای اصلی سربازان هندی و پاکستانی است سال هاست که نخود ماده اصلی غذای سربازان انگلیسی برای یک تغذیه مفید به شمار می آید لوبیا در جنگ های انفصال آمریکا برای ارتش جنوبی ها و شمالی ها جزو مهم ترین تدرکات بود اگر می خواهیم کوه، شکار یا ماهیگری برویم یا روزهای را دور از خانه و تمدن شهری بگذرانیم(چگونه بخوریم؟) برای این که در بیابان و طبیعت یک تغذیه خوب و سالم داشته باشیم چند اصل کلی را باید در نظر داشت:
وضع منطقه: کوهستان یا دشت.
موقعیت ارتفاع و فشار هوا: کنار دریا یا بالا تر از هزار متر سطح دریا.
موقعیت فصلی: زمستان یا تابستان.
زمان برنامه: مشکل یا آسان بودن آن.

اطلاع کامل از وضع جسمانی

آن چه بدن ما تا به حال به آن عادت کرده است اساس اولیه تغذیه ما را در برنامه های بیرون از خانه تشکیل می دهد. به یکباره نمی توان شیوه تغذیه خود را چه درست و چه غلط تغییر داد. از طرف دیگر آن چه عادت ما شده سال های سال حتی از زمان طفولیت بدلیل سنت و تجربه کسب گردیده و این خود یک نوع تطبیق بدن با محیط خارج و متناسب با آب و هوای منطقه ای بوده است. پس چنان چه در همان زادگاه خود به کوه، شکار یا ماهیگیری می روید عادات سنتی را حفظ کنید منتهی سنت صحیح را بر اساس سنت اجدادی آنان در سفره های یکی دو روزه خود چند قرص نان در کوله می گذاشتند و راهی بیابان می شدند. گاهی چند خرما یا چند دانه گردو، قدری پنیر، توت یا کشمش هم، در گوشه دستمال سفره شان گره می زدند، به این ترتیب روزها را بی دغدغه می گذراندند.

برای یک تغذیه خوب و سالم در طبیعت باید نکات زیر در نظر گرفت: از بردن هر گونه غذای کنسروی و کالباس و سوسیس خود داری کنید مواد شیمیایی و نگهدارنده آن ها که برای خراب نشدن محتویات داخل قوطی و بسته ها اضافه می شوند برای بدن مضر هستند، تشنگی آورده و مصرف آب را بالا می برند. همراه بردن گوشت تازه به ویژه چرخ شده که زود فاسد می شود باید از صورت غذا حذف گردد. ما می توانیم هفته ها بدون مصرف گوشت و بروز هیچ گونه عارضه ای در کوه و کمر زندگی کرده و تمام فعالیت و بازدهی عضلانی خود را حفظ کنیم. حتی صلاح در این است در این گونه برنامه‌ ها کمتر گوشت و چربی حیوانی مصرف شود. بگذارید بدن لایه ‌های اضافی چربی را بسوزاند و برای جذب مواد جدید آمادگی بهتری پیدا کند. بدن کالری و انرژی لازم را از، کربوهیدرات ها در برنامه های شدید کوه و شکار زودتر و ساده ‌تر می گیرد. مصرف گوشت و چربی فشار بیشتری بر فعالیت قلب وارد می‌آورد به ویژه زمانی که در ارتفاعات بالا قرار داریم و اکسیژن کم و به اندازه کافی آب در اختیار نیست. عدس، نخود، لوبیا، گندم و ذرت اقلام ضروری و مواد اولیه غذاهای ما را باید تشکیل بدهند بعد از این ها در ردیف دوم نخودچی – بادام – گردو - پسته و فندق و در ردیف سوم میوه‌ های خشک شده مانند کشمش –توت- خرما- برگه هلو و زردآلو – برگه سیب و انجیر و غیره من خودم بیشتر از خوراک لوبیا که مقداری عدس هم به آن اضافه شده استفاده می کنم که غذای ساده، مقوی، مفید و ارزانی است توجه داشته باشید برای تهیه و پخت این غذا سعی کنید از رب گوجه فرنگی استفاده نکنید چون در رب گوجه فرنگی از نمک و موادی استفاده شده که باعث تشنگی می شود.