این اهمیت برای مناطق خشک کره زمین بیشتر است. خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مناطق خشکی هستند که در کنار همه مسائل و مشکلات اقتصادی و سیاسی که با آن مواجه هستند، بهتدریج با معضل بزرگ کمآبی مواجه خواهند بود. به اعتقاد کارشناسان، خاورمیانه و شمال آفریقا کمکم به سوی بحرانها و چالشهای جدید منطقهای که برخاسته از معضل کمآبی یا بهعبارتی رقابت بر سر منابع آب است حرکت میکنند. در مطلب زیر، گوشهای از معضل جدال بر سر مدیریت آب رودخانه نیل بررسی شده است.
برای درک دلیل تنش میان مصر و کشورهای بالادست رود نیل میتوان نگاهی به مزرعه یک مصری به نام
محمد عبدالله الشرکاوی انداخت که با پاهای غوطهور در گل در میان بوتههای پنبه و ذرت در کشتزاری در حاشیه نیل زندگی میکند.
او در مقابل آب گرانبهایی که مزرعهاش را سیراب میکند چه میپردازد؟ هیچ. شرکاوی خدا را شکر میکند. دستهایش را به سوی آسمان بلند میکند و از نعمت نیل تشکر میکند و زیرچشمی به مامور دولت که در نزدیکی است نگاهمیکند و میگوید: از خدا و دولت متشکریم؛ اما این شرایط دیگر نمیتواند دوام داشته باشد. کشورهای بالادست نیل بهدنبال حقی هستند که از دست رفتن آن را یک اشتباه تاریخی میدانند. آنان رویکردی در پیش گرفتهاند که انحصار طولانی سودان و مصر بر آب نیل را پایان میبخشد؛ تهدیدی که به اعتقاد برخی کارشناسان امور مصر میتواند در اوج خود به یک جنگ برای آب منجر شود.
به گفته حسام زکی، یک مقام وزارت خارجه مصر، کشورش به نیل وابسته است و زاده نیل است، جمعیت رو به افزایش است و نیازهای روزافزونی دارد. هیچ راهی برای تن دادن به این تهدیدها نیست. از هنگامی که تمدن در این نقطه دامن گسترده، مصریها مانند خوشه گندم در ساحل بارور نیل خانهگزیدهاند. بهطور تقریبی تمام 80 میلیون جمعیت مصر در چند مایلی حاشیه نیل متمرکز شدهاند و کشاورزانی مانند شرکاوی 4 قرن است که تغییری در شیوه کشاورزی خویش ندادهاند. براساس برآورد وزارت آبیاری مصر تا سال 2017 ، روش جاری استفاده از نیل نیازهای روزافزون جمعیت این کشور را پاسخ نمیدهد. براساس معاهده سال 1929 و در زمان حاکمیت انگلیس، 80درصد آب نیل به سودان که آن زمان بهعنوان یک کشور شناخته میشد، تعلق دارد. آن معاهده در سال 1959 باردیگر مورد تأیید قرار گرفت. بهطور معمول کشورهای بالادست، کنترل رودخانه را دردست دارند؛ چیزی که در رودهای دجله و فرات میان ترکیه و عراق و سوریه دیده میشود.
7 کشور بالادست رود نیل یعنی اتیوپی، اوگاندا، تانزانیا، کنیا، جمهوری دمکراتیک کنگو، بروندی و روآندا معتقدند در مورد نیل برعکس عمل شده و این ناشی از خواست دوره استعمار انگلیس است که خواهان تضمین آب کشاورزی مصر بود. مصریها در مقابل میگویند که این کشورها از آب سیراب هستند درحالی که مصر تنها به نیل وابسته است.
درحال حاضر این تقابل بهآرامی پیش میرود. آخرین دور گفتوگوها در سال میلادی جاری بهدلیل آنکه مصر و سودان از مواضع خود عقبنشینی نکردهاند شکست خورد. ماه بعد کشورهای بالادستی بهتوافقی رسیدند که طرحهای کنترل آب و سدسازی را اجرایی کنند؛ چیزی که جریان آب به دریاچه سد ناصر را بهشدت کاهش میدهد. اتیوپی، اوگاندا، تانزانیا، کنیا و روآندا توافق کردند که تنها کشورهای اندکی میتوانند طرحهای کشورهای حوضه نیل را تأیید کنند، درحالی که مصر خواهان حق وتو در طرحهای کشورهای بالادستی است و سودان بر تعهد کشورها به معاهده دوران استعماری تأکید میکند. کنگو و بروندی هنوز در این مجادلات جدی وارد نشدهاند و مصر تا نیمه سال آینده میلادی زمان دارد تا مذاکرات را آغاز کند، در غیراینصورت کشورهای بالادست توافق جدید را اجرایی میکنند.
این تهدیدها مصر را که تا پیش از این کشورهای بالادست را نادیده میگرفت به تلاش واداشته است. تهدیدها با اجراییشدن طرح سد 520میلیون دلاری برقابی اتیوپی جدیتر شد؛ طرحی که بخشی از برنامه تأمین زیرساختهای انرژی این کشور است. ایتالیا، اتیوپی و بانک سرمایهگذاری اروپا این طرح را حمایت میکنند و به گفته کارشناسان و دیپلماتها باید تمایل سرمایهگذارانی از چین و منطقه خلیجفارس را برای اجرای طرحهای توسعه کشاورزی در اتیوپی و اوگاندا که به آب نیل نیاز دارند، را جلب کرد. کشورهای دیگر بالادست از جمله اتیوپی و اوگاندا نیز طرحهای سدسازی دارند. با این وجود مقامات مصری براین باورند که اگر کشورهای بالادست طرحهای خود را به آرامی اجرایی کنند نیاز مصر به آب نیل نیز تأمین میشود. این مقامات همچنین براین باورند که بانک جهانی بهعنوان تأمینکننده مالی سنتی سدسازی در جهان، بهاعتراضهای مصر در مقابل کشورهای بالادست توجه خواهد کرد؛ حتی اگر سرمایهگذاران خصوصی و دولتها در این زمینه محدودیتی حس نکنند.
اما طرحهای کشاورزی که مورد توجه کشورهای حاشیه خلیجفارس و چین است میتواند بهدلیل مصرف آب نیل به مصر خسارت وارد کند. درعین حال مصر، کشورهای بالادست را متهم میکند که آب را با هدایت بهسوی باتلاقها و آبرفتها هدر میدهند و کشورهای بالادست نیز مصر را متهم میکنند که تنها 75درصد آب را برای کشاورزی مصرف میکند و بخش باقیمانده بههدر میرود که ناشی از نظام آبیاری سنتی است. دیاعالغوسی یک کارشناس وزارت آبیاری مصر عقیده دارد که آب موجود برای همه کشورها کافی است اما همه دیوانهوار عمل میکنند. به اعتقاد وی هنگامی که تنشهای سیاسی فروکش کند 9کشور حوضه نیل میتوانند راههای عاقلانه و خلاقانهای را برای تأمین آب کافی از همین منبع موجود بیابند. او معتقد است باوجود سالها سخنپراکنی و تنش که این موضوع را به یک بشکه باروت تبدیل کرده است، آب کافی برای همه وجود دارد.
با این وجود کارشناسان میگویند که مصر تنها تلاشهای پراکندهای برای اصلاح نظام آبیاری کرده و برای حفظ منابع آب نیل حرکت قابل توجهی انجام نداده است. بخش اعظم آب پیش از رسیدن به محصولات کشاورزی به فاضلاب یا منابع زیرزمینی هدایت میشود. به گفته دان موریسون، نویسنده کتاب «نیل سیاه» مصر مانند کشوری که از بیآبی در حال مرگ است عمل نمیکند. وی که در کتابش داستان سفرش از سرچشمه نیل تا دریای مدیترانه را شرح داده است بر بیشترین اتلاف آب در مصر تأکید کرده و میگوید تا زمانیکه آب مجانی در اختیار کشاورزان است هیچ تلاشی برای حفظ این منبع انجام نمیشود. یک راه حل از نظر موریسون، واردات محصولات کشاورزی از کشورهای بالادست نیل است که با روشهای حفظ منابع آب تولید شدهاند.
حشام عبدالرحمان، مشاور امور مزارع وزارت کشاورزی مصر، میگوید: سالجاری دولت برای حفظ منابع آب قدمهایی برداشت؛ از جمله اصلاح نهرها و سختگیری در کشت برای کشاورزان؛ ضمن اینکه کشت برنج بهدلیل پایین بودن سطح آب در برخی مناطق ممنوع بود و برای کشت پنبه نیز محدودیتهایی اعمال شده بود. شرکاوی اجازه داشت تنها یک مزرعه از 4مزرعهاش را کشت کند. در مصر اغلب کشاورزان مانند شرکاوی مزارع کوچکی دارند و ذرت، پنبه و یونجه کشت میکنند و کمتر توان سرمایهگذاری در روشهای آبیاری قطرهای و بارانی دارند که آب را هدر نمیدهد. کشاورزانی مانند شرکاوی به محصولات با مصرف بالای آب مانند برنج، ذرت و پنبه بیشتر از محصولات نیازمند آب کمتر تمایل دارند. مقامات کشورهای بالادستی نیل از جمله نخستوزیر اتیوپی براین باورند که مصرف آب نیل یک بازی با نتیجه صفر نیست اما در دلتای نیل کشاورزان برعکس میاندیشند. آنها از جمله شرکاوی براین باورند که اگر برای آب هزینه بپردازند زمینهای خود را از دست میدهند. او میگوید: از زمان مصر قدیم ما همینگونه کشاورزی میکردیم و همیشه همینگونه بوده و برای بچههای ما نیز همینگونه خواهد بود.
تناسیس کامبیانیس - نیویورک تایمز
«پلاستیکی» یکی از این ایدههاست که چیزهای زیادی را یادمان انداخت. «دیوید دی روتسشیلد» یک دوستدار طبیعت است که وقتی فکر ساخت یک قایق پلاستیکی به سرش افتاد، فرصت را از دست نداد و به فاصله کمی خودش را در آن دید. قایق آنها به نام «پلاستیکی» طی 130 روز از سان فرانسیسکو به سیدنی رفت. «پلاستیکی» از 12 هزار و 500 بطری پلاستیکی ساخته شده و انرژی آن از باد و خورشید و سایر انرژیهای سبز تأمین میشود. در این سفر یک گروه تحقیقاتی دیوید را همراهی و درباره آلودگی آب و گرم شدن زمین بررسی کردند. زمانی که پلاستیکی و مسافرانش هنوز روی آب بودند، با آنها گفتوگویی انجام گرفته است که می خوانید.
* اوضاع روی آب چه طور است؟
خوب، در واقع خوب که نه، عالی! ما آرام حرکت میکنیم و اوضاع خوب پیش میرود. ولی این وسط اتفاقهایی هم میافتد که از کنترل ما خارج است. یکی از آنها وضعیت هواست. با هوا باید مثل یک شطرنجباز رفتار کرد و مراقب حرکتهایش بود. امروز هم یکی از آن روزهای سخت است. ما پنج روز پیش به استرالیا رسیدیم و منتظر هوای مناسب هستیم تا به سیدنی برویم.
محیط زیست >
در
استرالیا اگر بخواهند تحقیقی روی موش آزمایشگاهی انجام دهند در مرحله اول
باید نسبت به اثرات منفی آزمایش روی حیوان مورد نظر اطمینان حاصل کنند
بهطوری که درد یا استرس مورد نظر در حد تحمل جاندار باشد؛ این صورت مجوز
برای انجام آزمایش صادر خواهد شد.
در این در حالی است که در ایران شکار بیرویه، از بین رفتن جنگلها، پیشروی مناطق مسکونی، مدیریت ناصحیح حفاظتی، زبالههای شهری و بیمارستانی، پسابهای سمی و ضایعات شرکتهای نفتی را میتوان از جمله مواردی دانست که به راحتی سبب نابودی گونههای مختلف جانوری میشوند. اما این تغییرات و آسیبهای وارده به محیط زیست، در آیندهای نه چندان دور تاثیرات پیدا و پنهان خود را خواهند گذاشت و شاید در آن زمان محیط زیست انتقام خود را از انسان بگیرد. در این صفحه تعدادی از حیوانات منقرض شده یا در حال انقراض در ایران معرفی شدهاند.
ادامه مطلب ...آنچه در پی میآید در واقع اظهارنظر کارشناسی مسئول سابق طرح اسارت و انتقال و رهاسازی گورخر ایرانی است؛ نوشتاری که سالها فعالیت علمی و عملی پشتوانه آن است. نویسنده بهرغم آنکه اکنون بازنشسته محیطزیست است اما همچنان با دقت و وسواس فعالیتهای مربوط به گورخر ایرانی را دنبال میکند. گفته میشود اخیرا تعداد 3رأس گورخر ایرانی به دورونه کاشمر و 4راس به ابرقو و 6 رأس به کرمان منتقل شدهاند، جلسهای هم برای تصمیمگیری وضعیت بقیه گورها از طرف دفتر حیات وحش، در تاریخ 24/6/89 تشکیل شده است. در این جلسه بهرغم آنکه از نویسنده این نوشتار دعوت شد ولی از آنجایی که وی با انتقال گورها مخالف بود و چنین عملیاتی را مغایر با حفاظت اینگونه نادر میدانسته، در جلسه مذکور حاضر نشد. قرار است شمار دیگری از گورها به شیراز و پارک ملی توران منتقل شوند؛ نقل و انتقالی که به عقیده نویسنده مقاله مغایر با معیارهای حفاظت گور است.
سال 1376 با علاقه، تلاش و زحمات طاقتفرسا با صرف هزینهای معادل 20میلیون تومان محوطهای به وسعت 134هکتار فنسکشی و تعدادی گورخر از پارکملی توران به سایت یزد منتقل شد.
ادامه مطلب ...در این اقدام مخرب 3 هکتار از این ایستگاه تحقیقاتی به بهانه احداث جاده برای اتصال کمربندی شهر نوشهر به کلی نابود شد و گونههای نادری نظیر سرو شیرازی، سرو گریان، افرا، سپیدار، راش، تاکسدیوم (دارتالاب)، توسکا، صنوبرهای پایه مادری، انواع اکالیپتوس و سوزنی برگها قربانی این عملیات شدند.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران در گفتوگو با همشهری ضمن اعلام این خبر افزود: ساعت 7:30 صبح دیروز اداره کل بنادر و کشتیرانی استان مازندران بدون اخذ مجوز و بهصورت کاملا غیرقانونی با چند دستگاه لودر و شمار قابلتوجهی نیروی انسانی از شمال و جنوب وارد باغ گیاهشناسی شده و با تخریب 3 هکتار از عرصههای این باغ خسارات جبرانناپذیری را به آن وارد کردند.
این در حالی است که این باغ با 70 سال قدمت، 35 هکتار مساحت دارد و در همین مساحت ناچیز، بیش از 350 گونه گیاهی نادر جهان که از اقصی نقاط کشور و جهان با مشقات فراوان جمعآوری شده و همچنین بیش از 50 هزار گونه خشک گیاهی که از سطح کشور با صرف هزینههای فراوان جمعآوری شده بهصورت خشک در این مرکز نگهداری میشود.
افزون براین، آزمایشگاههای متعدد و سایت اداری و چند واحد مسکونی مربوط به کارکنان در این ایستگاه وجود دارد. این موارد روی هم قابلیت و استعدادهای فراوان و بینظیر تحقیقاتی و پژوهشی را برای این ایستگاه رقم زده است و برهمین اساس به جرات میتوان ادعا کرد که آموزش کشاورزی و منابع طبیعی در کشور وابسته به این باغ است و نظیری برای آن وجود ندارد.
دکتر محمد امینی ضمن ابراز تأسف از چنین اقدامات غیرمسئولانهای تصریح کرد: با وجود آنکه با پیگیری مسئولان ذیربط و با دستور دادستانی این عملیات مخرب متوقف شده است اما متصرفان ایستگاه تحقیقاتی، اطراف 3هکتار تخریب شده را حصار کشیدهاند و با استفاده از گارد حفاظت حتی به کارکنان و نیروهای ایستگاه هم اجازه ورود نمیدهند.
وی درخصوص پیشینه این طرح گفت: نزدیک به 8 سال پیش اداره کل بنادر و کشتیرانی برای دسترسی بندر نوشهر به کمربندی، طرح احداث این جاده را مطرح کرد که بهدلیل عبور آن از داخل باغ گیاهشناسی با مخالفت سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران مواجه و به همین دلیل اجرای آن از دستور کار خارج شد؛ بهویژه آنکه علاوه بر سازمانهای یاد شده، سازمان حفاظت محیطزیست و میراث فرهنگی هم با این طرح مخالفت کردند، زیرا این باغ در زمره آثار ملی ثبت شده است و به همین دلیل هیچ توجیهی برای تخریب آن وجود نداشت.
امینی در ادامه خاطرنشان کرد: در این ایستگاه تحقیقاتی که بهحق از آن بهعنوان مهمترین پشتوانه تمام دانشکدههای کشاورزی و منابع طبیعی کشور یاد میشود صرفنظر از طرحهای بیشمار تحقیقاتی که به سرانجام رسیده است تمامی فارغالتحصیلان این دو رشته در طول تحصیل خود حداقل یکبار از این باغ دیدن کردهاند و درواقع بخشی از حافظه و تاریخ گیاهشناسی کشور محسوب میشود، با این همه با آنکه چند گزینه برای مصون ماندن این باغ به متولیان احداث جاده پیشنهاد شد اما با پشت پا زدن به تمام این گزینهها، بخشی از باغ را تخریب کرده و بیم آن میرود بخشهای دیگر را هم قربانی احداث جاده کنند.
جهان اطراف ما همواره پر از رمز و راز بوده است و بشر نیز هماره به دنبال کشف
رمز و رموز طبیعت.
1- کویر لوت گرمترین نقطه ی جهان
در مورد گرمترین نقطه ی جهان بحث ها ی بسیاری وجود دارد. برخی صحرای العزیزیه لیبی
که بالاترین دمای ثبت شده در آن 58 درجه سانتیگراد است و برخی دره ی مرگ
(Death valley) در کالیفرنیا با 56 درجه سناتیگراد را گرمترین نقطه جهان می دانند
. اما ماهواره ی سازمان ناسا در کویر لوت دمای 71 درجه سناتیگراد را نیز ثبت کرده
است و کارشناسان معتقدند که این دما بالاترین دمای ثبت شده در جهان است.
ادامه مطلب ...
این نوشتار از آن رو اهمیت دارد که گوشهای دیگر از ضرورتهای حفاظت از محیطزیست را خاطر نشان میکند. با این همه هنوز در کشورهای در حال توسعه همچنان بر طبل توسعه ناپایدار میکوبند و هر روز بخشی از طبیعت قربانی طرحهای عمرانی میشود.
ما انسانها جزئی جداییناپذیر از طبیعت هستیم. سلامتی ما با سلامتی گونهها و اکوسیستمها ارتباط زیادی دارد. با شناخت بهتر جهان، میتوان مانع گسترش بسیاری از بیماریها شد. تنوع زیستی، نقش مهم و حساسی را در تهیه داروهای جدید، آب مناسب و حفاظت در برابر بیماریها ایفا میکند.
طی میلیونها سال گونههای زیستی توسعه پیدا کردهاند. برخی مواد شیمیایی از آنها در مقابل آلودگیها و بیماریها حفاظت کرده و به آنان امکان دستیابی به طعمه را دادهاند همچنین گونهها با کمک این مواد از خود دفاع میکردند. امروزه داروهای باارزشی از این مواد شیمیایی تهیه میشود. با از دست دادن گیاهان، حیوانات و تنوع میکروبی، شانس کشف داروهای جدید را از دست خواهیم داد؛ داروهایی که میتوانند جان میلیونها بیمار را نجات داده و سالانه بیلیونها دلار در اقتصاد ملی ذخیره کنند.
ماده اصلی پلاستیک از نفت است و بیش از هزار نوع پلاستیک با کاربردهای متفاوت وجود دارد. مخترعان و دوستداران محیطزیست در پی یافتن جایگزینی برای مواد نفتی در ساخت پلاستیک هستند؛ مثلاً پلاستیکی که چند سال پیش با پوست پرتقال و دیاکسیدکربن ساخته شد، دانشمندان را امیدوار کرد که راهی برای تهیه پلیمر کمضررتری پیدا کنند؛ اما تا به حال با این که روش ساخت پلاستیک تغییرات زیادی کرده است، بشر هنوز نتوانسته با تولید انبوه این ماده در دنیا مبارزه جدی کند.
ما روزانه از انواع پلاستیکها استفاده میکنیم: ظروف یک بار مصرف، کیسه زباله، بطری نوشابه، روکش خودکار و صدها وسیله دیگر. بازیافت پلاستیک روش ویژهای دارد؛ به این ترتیب که ابتدا پلاستیک را از دیگر مواد زباله جدا میکنند، خرد میکنند و میشویند. بعد آنها را در مخازن شناورسازی میریزند تا پلاستیکهای سنگینتر از سبکها جدا شوند. سپس آنها را خشک و ذوب میکنند. بعد از این مراحل باید پلاستیکها را با توجه به مورد مصرف، صاف کرد و به روشهای ویژهای به یک شکل و ساختار (گرانول) در آورد.
انجام این روند نیاز به هزینه زیادی دارد که در همه شهرهای ایران ممکن
نیست؛ اما جالب است بدانید که راه بهتری هم وجود دارد و آن استفاده نکردن
یا استفاده کمتر از پلاستیک است.
به تازگی قانونی در کشور ما به تصویب
رسیده که بر طبق آن، تمامی دستگاههای اجرایی موظف میشوند تا شش ماه آینده
فقط از ظروف یکبار مصرف که بر پایه گیاهی ساخته میشوند و تجزیهپذیرند،
استفاده کنند.
به گزارش مهر به نقل از دیلی میل، چارلی با وجود عادت بد سیگار کشیدن از آسیبهای ریوی زیادی رنج میبرد اما توانست 10 سال بیشتر از سن متوسط همنوعان خود عمر کند.
این شامپانزه محبوب در باغ وحش "مانگوانگ" در شهر کیپ تاون آفریقای جنوبی در سن 52 سالگی مرد.
چارلی پس از آنکه بعضی از بازدیدکنندگان این باغ وحش برایش چند سیگار روشن پرت کردند به عادت زشت سیگار کشیدن مبتلا شد.
براساس گزارش دیلی میل، به مدت سالیان طولانی، مقامات این پارک حیوانات سعی کردند به چارلی کمک کنند که این عادت ناپسند را ترک کند اما موفق نشدند سیگار را از دست این شامپانزه بگیرند.
قرار است برای تعیین علت مرگ چارلی آن را کالبدشکافی کنند اما به گفته سخنگوی این باغ وحش، احتمالا پیری علت اصلی مرگ این شامپانزه بوده است. به هر حال این حیوان 10 سال بیشتر از عمر متوسط شامپانزه ها زندگی کرده بود.