GIS & RS Sanandaj

نویسنده وبلاگ آرمین فاتحی

GIS & RS Sanandaj

نویسنده وبلاگ آرمین فاتحی

کوچک‌ترین سیاره شبه زمینی و سنگی پیدا شد

کوچک‌ترین سیاره شبه زمینی و سنگی پیدا شد
اخترشناسان کوچک‌ترین سیاره فراخورشیدی را کشف کردند، در حالی‌که این بار از سنگی بودن و شباهت بالای آن به زمین اطمینان دارند

به گزارش خبرگزاری مهر، محاسبات و اندازه ‌گیری‌های بسیار دقیق نشان داده سیاره کپلر 10b قطری 1.4 برابر زمین دارد و جرم آن 4.6 بار بیشتر از زمین است با این همه به دلیل اینکه سیاره جدید در نزدیکی ستاره میزبانش در حرکت است، نمی‌تواند میزبان مناسبی برای حیات باشد.

از این کشف به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اکتشافات در تاریخ بشر یاد شده است و نتایج آن در دویست و هفدهمین نشست سالانه انجمن نجوم آمریکا در سیاتل و توسط تیم مطالعاتی کپلر ناسا اعلام شد.

تلسکوپ کپلر که با هدف جستجوی نشانه‌هایی از سیاره‌های دور افتاده طراحی و ساخته شده است، توانست برای اولین بار این سیاره را در فاصله 560 سال نوری در کنار صدها سیاره دیگر شناسایی کند.

کپلر این سیاره را با استفاده از تکنیک "عبور" مشاهده کرده است، تکنیکی که تمرکز آن بر روی عبور سیاره‌های شبه زمینی از میان زمین و ستاره میزبان سیاره جدید است. در این صورت بخش کوچکی از نور ستاره میزبان به سوی زمین مسدود شده و مشخص می‌شود سیاره‌ای در حال عبور از برابر ستاره است. شعاع سیاره نیز ارتباطی مستقیم با مقدار نور مسدود شده خواهد داشت.

در پی این کشف، محاسبات تلسکوپ کک در هاوایی نیز با محاسبه میزان دور و نزدیک شدن سیاره در مدار ستاره میزبانش، وجود کپلر 10b را به تایید رساند. این مانور کیهانی باعث تغییرات رنگی کوچکی در نور ستاره شده که این تغییرات با کمک تلسکوپ قابل اندازه‌گیری است.

با این همه آنچه مطالعات کپلر را درباره سیاره جدید تکمیل کرد، استفاده از لرزه شناسی ستاره‌ای بود، مطالعاتی مشابه مطالعات لرزه نگاری زمینی بر روی ستاره‌هایی که در اعماق فضا قرار دارند. این نوسانات ستاره‌ای بر روی فرکانس‌های نوری ستاره که در اصل نشانه‌ای از ابعاد واقعی ستاره به شمار می‌روند، تاثیر داشته باشند. با آگاهی از ابعاد ستاره می‌توان جزئیات دقیقی را درباره تعاملات دوجانبه ستاره و سیاره و شعاع سیاره به دست آورد و در نهایت جرم سیاره را محاسبه کرد.

فاصله نزدیک کپلر 10B حرارت آن را در روزها به هزار و 300 درجه سلسیوس می‌رساند و شانس این سیاره را برای میزبانی از حیات به صفر می‌رساند. با این حال محققان کشف کپلر را موفقیتی بزرگ می‌دانند.

کشف دورترین و قدیمی‌ترین کهکشان جهان

کشف دورترین و قدیمی‌ترین کهکشان جهان
اخترشناسان توانستند قدیمی‌ترین و دورترین کهکشان جهان را کشف کنند که زمان رسیدن نور آن به زمین 13.2 میلیارد سال است

به گزارش ایسنا، این گروه ستارگان، غبار و گاز توسط تلسکوپ هابل ناسا کشف شد.

این کهکشان بسیار دوردست است و دانشمندان در حال بررسی آن در 480 میلیون سال پس از انفجار بزرگ، زمانی که جهان بسیار جوان بود هستند.

نور ستارگان نزدیک فقط چند سال طول می‌کشد تا به زمین برسد اما نور ستاره‌ها و کهکشان‌های دوردست میلیون‌ها و میلیاردها سال طول می‌کشد تا از میان فضا گذر کند.

به گفته اخترشناسان، این کهکشان یک هزارم اندازه کهکشان راه شیری است و فاصله آن 13.2 میلیارد سال نوری حساب شده است.

محققان همچنین توانستند سه کهکشان قدیمی دیگر را مربوط به همین دوره پیدا کنند. با این حال آنها برای شناسایی کهکشان‌های قدیمی‌تر باید منتظر پرتاب تلسکوپ جیمز وب، تلسکوپ جایگزین هابل در اواخر این دهه بمانند.

دانشمندان همچنین توانستند تغییرات نمایش را در مورد شکل‌گیری کهکشان در زمان جوانی جهان مشاهده کنند. در دوره زمانی بین 480 تا 650 میلیون سال پس از انفجار بزرگ، نرخ تولد ستارگان در جهان تا 10برابر افزایش یافت.

دانشمندان با بررسی طول موج نور این ستارگان که به زمین رسیده، فاصله کهکشان‌ها را معین می‌کنند.

کشف بزرگ‌ترین آتشفشان سامانه خورشیدی در مریخ

کشف بزرگ‌ترین آتشفشان سامانه خورشیدی در مریخ
منطقه "المپیوس مونز" سیاره مریخ از گذشته عنوان بزرگ‌ترین آتشفشان سامانه خورشیدی را یدک می‌کشید اما در صورتی که فرضیه جدید به اثبات برسد، این آتشفشان باید جای خود را به آتشفشان مریخی دیگری بدهد

در مقاله‌ای جدید تیمی از زمین شناسان اعلام کردند المپیوس که در کنار آتشفشان‌هایی از قبیل "آرشیا"، "پاونیس" و "آکریوس" قرار گرفته تنها بخشی از ساختار بزرگتر آتشفشانی است که در میان سیاره سرخ مسافتی هفت هزار کیلومتری را پوشش داده است.

این می‌تواند به آن معنی باشد که فلات غول پیکری که به "تارسیس رایس" شهرت دارد، رکورددار جدیدی برای کسب عنوان بزرگ‌ترین آتشفشان سامانه خورشیدی خواهد بود. محققان دانشکاه اوپن در بریتانیا می‌گویند در صورتی که به این ساختار در این قالب بزرگ‌تر نگاه کنیم، آتشفشان المپیوس در برابر آن تنها ساختار مخروطی بسیار ناچیز و کوچکی به شمار می‌آید.

محققان با استفاده از مدل‌های ریاضی دریافتند "تارسیس رایس" مریخ در بسیاری از ویژگی‌های فیزیکی با یکی از مشهورترین و فعال‌ترین آتشفشان‌های زمین که مطالعات بسیاری بر روی آن انجام گرفته، یعنی کوهستان اتنا در سیسیل، مشابه هستند.

زمین شناسان، کوهستان اتنا را در دسته آتشفشان‌های پراکنده طبقه بندی کرده‌اند این نوع از آتشفشان‌ها بر روی لایه‌های سنگی نسبتا ضعیفی به وجود می‌آیند و از این رو مواد مذاب پس از فوران منجر به پراکنده شدن و وسعت یافتن آتشفشان می‌شود این پدیده درست مانند زمانی است که بر روی یک میز ستونی از حبه‌های قند ساخت. در صورتی که تمامی ساختار از قند تشکیل شده باشد، ستون پایدار باقی خواهد ماند اما اگر حبه‌های قند بر روی توده‌ای از عسل قرار داده شود، ستون از بخش مرکزی تخریب شده و بر روی سطح پراکنده می‌شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، بر اساس همین مدل، محققان بر این باورند "تارسیس رایس" نسخه بزرگ‌تری از آتشفشان اتنا است، اتنا میزبان ساختارهای مخروطی شکل کوچک‌تری است که از فوران مواد مذاب از میان شکاف‌ها و نه از مرکز آتشفشان به وجود آمده‌اند و بر اساس مطالعه اخیر، آتشفشان‌های نزدیک "تارسیس رایس" نیز به واسطه پدیده‌ای مشابه به وجود آمده‌اند.

دانشمندان معتقدند اثبات فرضیه جدید به زمان نیاز دارد، زیرا دست یافتن به شواهد و مدارک کافی نیازمند اکتشافات روباتیک و انسانی است تا این منطقه از مریخ را مورد بررسی قرار دهند. با وجود اینکه دوقلوهای "اسپیریت" و "آپارچونیتی" اکنون در مناطق استوایی مریخ قرار دارند، هیچ روباتی در نزدیکی بزرگ‌ترین آتشفشان مریخ قرار ندارد و در عین حال چهار منطقه‌ای که برای فرود ماموریت‌های احتمالی ناسا به سوی مریخ انتخاب شده‌اند نیز در نزدیکی این آتشفشان نیست.

"آندرآ بورجیا" محقق این پروژه در دانشگاه اوپن می‌گوید انجام مطالعات میدانی در توسعه و اثبات این فرضیه بسیار حیاتی است، اگر همین الان به من اجازه می‌دادند، به مریخ می‌رفتم!

ابعاد سیاهچاله‌های عظیم امروزی در 2.1 میلیارد سال پس از بیگ بنگ

ابعاد سیاهچاله‌های عظیم امروزی در 2.1 میلیارد سال پس از بیگ بنگ
بررسی‌های جدید ستاره شناسان نشان می‌دهد که سیاهچاله‌های فعال و بسیار عظیم زمانی که جهان 2/1 میلیارد سال سن داشت 10 برابر کوچک‌تر از اندازه فعلی خود بوده‌اند

در جهان، تقریبا تمام کهکشان‌ها در هسته خود یک سیاهچاله بسیار عظیم دارند که جرم آن می‌تواند تا 10 میلیارد برابر جرم خورشید برسد.

برای شناسایی این سیاهچاله‌ها، ستاره شناسان اثرات ثانوی بر روی ماده و تشعشاتی که در اطراف آنها شکل می‌گیرند را اندازه گیری می‌کنند.

تاکنون تصور می‌شد که سیاهچاله‌های بسیار عظیم، حدود 2 تا 4 میلیارد سال بعد از بیگ بنگ، در مقایسه با ابعاد وسیع کنونی خود کوچک‌تر بوده‌اند اما اکنون گروهی از ستاره شناسان برپایه رصدهایی که با بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های زمینی دنیا شامل "جوزای شمالی" واقع در هاوایی و "تلسکوپ VLT" واقع در شیلی انجام دادند دریافتند که سیاهچاله‌های فعال در زمانی که جهان 2/1 میلیارد سال از حیات خود را پشت سر گذاشته بوده است حدود 10 برابر کوچک‌تر از ابعاد کنونی خود بوده‌اند.

به گزارش خبرگزاری مهر، این دانشمندان همچنین کشف کردند که سیاهچاله‌ها در صدها سال پس از تولد جهان زمانی که جرم آنها 100 تا هزار برابر جرم خورشید بود در یک فاز تکامل سریع قرار داشتند.

این اطلاعات نشان می‌دهد که فاز تکامل این سیاهچاله‌های عظیم حداقل 100 میلیون تا 200 میلیون سال به طول انجامیده است.

ماه هسته‌ای شبیه به هسته زمین دارد

ماه هسته‌ای شبیه به هسته زمین دارد

گروهی از سیاره شناسان ناسا با هدف یافتن راهی برای درک تاریخ تکامل ماه دریافتند که هسته ماه شباهت بسیاری به هسته زمین دارد

به گزارش خبرگزاری مهر، در ماموریت آپولو که بین سال‌های 1969 تا 1972 انجام شد فضانوردان چهار حسگر را بر روی سطح ماه قرار دادند. یکی از این دستگاه‌ها "آزمایش لرزه‌نگاری انفعالی آپولو" نام دارد که تا سال 1977 تکان‌های "ماه- لرزه‌ها" و دیگر فعالیت‌هایی که امواج صوتی تولید می‌کنند را ثبت می‌کرد.

این شبکه برای رصد مستقیم امواجی که از هسته ماه ساطع می‌شدند بسیار محدود بود به همین علت دانشمندان برای بررسی لرزه‌های هسته ماه از تکنیک‌های مشاهده غیرمستقیم مثل اندازه‌گیری تغییرات جزئی جاذبه استفاده می‌کنند.

اکنون دانشمندان مرکز پروازهای فضایی مارشال ناسا در هانتس ویل آلاسکا در تحقیقات جدیدی، وجود یک هسته جامد داخلی و یک لایه مایع خارجی را درون ماه تائید کردند که این ویژگی‌ها بسیار شبیه به درون زمین است، با این تفاوت که در ماه همچنین یک لایه مذاب خمیری نیز در بخش خارجی هسته وجود دارد.

این تحقیقات جدید تئوری رایجی را که براساس آن ماه در اثر برخورد یک جرم آسمانی عظیم به زمین و خرد شدن سیاره ایجاد شده است را تائید می‌کند.

برپایه این تئوری، حدود 4 میلیارد سال قبل در اثر برخورد یک جرم آسمانی به زمین، توده‌ای از خاک و سنگ در فضا معلق شد، سپس این توده متراکم شده و تنها قمر زمین را ایجاد کرد.

این بررسی‌ها نشان می‌دهد که ماه یک هسته جامد دارد که بیشتر آن از آهن تشکیل شده است. این هسته درونی آهنی تا حدود 240 کیلومتری از مرکز ماه گسترده شده است.

اطراف این هسته را یک لایه مایع با پهنای 90 کیلومتر احاطه کرده است و سپس یک لایه مذاب خمیری به قطر 150 کیلومتر لایه خارجی هسته را شکل می‌دهد.

این بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد که چگونه اطلاعات لرزه نگاری می‌توانند برای جمع آوری اطلاعات مربوط به سایر اجرام سیاره‌ای مثل مریخ مورد استفاده قرار گیرد.

مفاهیم: کانون زلزله چیست؟

مفاهیم: کانون زلزله چیست؟
محیط زیست > زیست‌بوم  - همشهری آنلاین:
زلزله حالت خاصى از تغییر شکل توده‌هاى سنگى است که در آن پدیده گسیختگى در مقیاس متفاوت رخ مى‌دهد.

در گزارش یک زلزله با مفاهیمی چون کانون سطحی زلزله، مرکز زلزله و ... مواجه هستیم.

به عبارت دیگر، هر نوع لرزش زمین در اثر عبور امواج لرزه‌اى موجب زلزله می‌شود. عامل ایجاد امواج لرزه‌اى هم آزاد شدن انرژى‌هاى اندوخته شده در زمین است.


more  چطور زلزله می‌شود؟

کانون ژرفى یا مرکز زلزله (Hypocenter) یا (Focus): جایى است که در اثر گسیختگى در پوسته زمین امواج لرزه اى آزاد مى شود.


کانون سطحى زلزله (Epicenter): نزدیکترین فاصله مرکز زلزله به سطح زمین است که به طور طبیعى داراى بیشترین شدت لرزش است.

ژرفاى زلزله (Focal Depth): فاصله بین کانون ژرفى زلزله تا سطح زمین است.


فاصله زلزله: فاصله بین مرکز سطحى زلزله تا ایستگاه ثبت زلزله است.

زلزله ها بر اساس ژرفا به چند نوع تقسیم مى‌شوند:

- زلزله‌هایی با عمق کمتر از 70 کیلومتر را زلزله کم ژرفا می‌گویند.
- زلزله‌هایی با عمق 100 تا 300 کیلومتر، زلزله با ژرفای متوسط نامیده می‌شود.
- زلزله‌هاى باژرفاى بیشتر از 300 کیلومتر، زلزله با عمق زیاد نام دارد.

آتشفشانی در ژاپن فعال شد

آتشفشانی در ژاپن فعال شد یک کوه آتشفشانی در جنوب ژاپن فعال شد. به گزارش مونیتورینگ اخبار خارجی واحد مرکزی خبر؛ فعال شدن کوه آتشفشان quotation mark شین موه هه quotation mark در جنوب ژاپن به لرزش زمین، شکسته شدن شیشه پنجره ساختمان ها، وقوع آتش سوزی در مناطق جنگلی و مجروح شدن یک نفر منجر شد. این حادثه مقامات محلی را وادار کرد که محدوده ای به وسعت چهار کیلومتر را در اطراف این کوه آتشفشانی بعنوان منطقه خطر معرفی کنند. این کوه آتشفشانی در جزیره کیوشو در جنوب ژاپن قرار دارد. منابع خبری در ژاپن اعلام کرده اند صدای انفجارهای این کوه آتشفشانی از فاصله هفت کیلومتری قابل شنیدن است و مواد مذاب آتشفشانی تا دو هزار متر پرتاب می شوند.
  

   مواد مذابی که از این فعالیت آتشفشانی در محیط پراکنده شده اند به وقوع چند اتش سوزی در مناطق جنگلی منجر شده است اما مقامات اعلام کرده اند موفق شده اند از گسترش آتش سوزی ها جلوگیری کنند. حدود چهارصد نفر از ساکنان شهر quotation mark تاکاهارو quotation mark که در دامنه کوه شین موه هه قرار دارد از منازل خود تخلیه شده اند. کارشناسان مرکز بررسی آتشفشان ها در ژاپن درباره وقوع انفجارهای عظیم تر در این کوه آتشفشانی هشدار داده و اعلام کرده اند امکان دارد جریانی از مواد مذاب به پایین کوه سرازیر شود. با وجود تداوم فعالیت کوه آتشفشانی مردم محلی در برخی از مناطق نزدیک تلاش می کنند گرد و غباری را که بر اثر فعالیت این کوه اتشفشانی بر محیط و محل زندگی انها نشته پاکسازی کنند. فعالیت کوه آتشفشانی شین موه هه از بیست و ششم ژانویه شروع شده است این آتشفشان در طول سیصد سال فعال بوده است. برخی کارشناسان پیش بینی کرده اند این کوه آتشفشانی تا یک سال دیگر فعال خواهد بود.


منبع:برای این مدخل

ستاره ای در حال فرار با سرعت 87 هزار کیلومتر!

تلسکوپ WISE سازمان ناسا از گلوله درخشانی به نام زتا-مارافسای در فاصله 458 سال نوری از زمین در صورت فلکی مار افسای در حالی تصویر جدیدی به ثبت رسانده که این ستاره با سرعتی برابر 87 هزار کیلومتر بر ساعت در حال فرار است.
   به گزارش خبرگزاری مهر، این ستاره جرمی 20 برابر جرم خورشید زمین دارد اما این ویژگی، چیزی نیست که برای اخترشناسان جالب توجه باشد، بله اختر شناسان به خاطر فراری بودن این ستاره به آن علاقه دارند. این ستاره فراری یکی از پرسرعت ترین فراری های جهان است زیرا با سرعتی برابر 87 هزار کیلومتر بر ساعت یا 24 کیلومتر بر ثانیه در حرکت است.
  
   گاه پیش می آید که ستاره ها از میان کهکشان راه شیری به بیرون شلیک شوند و همیشه قرار نیست در اطراف این کهکشان پرسه بزنند. احتمال می رود زتا-مارافسای در گذشته از یک ستاره همنشین برخوردار بوده که اکنون به پایان رسیده و منفجر شده است.
  
   بر این اساس پس از انفجار ستاره همنشین، زتا-مار افسای مانند وزنه مسابقات پرتاب وزنه در المپیک، در لحظه انفجار از بند جاذبه ستاره همسایه خود رها شده و در همان لحظه حرکت مداری ستاره آن را با سرعتی بالا به میان فضا شلیک کرده است.
  
  
   با کمک قدرت بالای چشمهای فروسرخ تلسکوپ WISE تاثیرات جانبی شلیک شدن این ستاره در میان غبارها و گازهای کیهانی قابل رصد شده است. قوسی سرخ رنگی که در اطراف ستاره دیده می شود تحت تاثیر برخورد امواج انفجار با بادهای شدید ستاره ای از جانب زتا-مارافسای که منجر به ایجاد حرارت شدید شده، به وجود آمده است.
  
   بر اساس گزارش دیسکاوری، با توجه به هاله سرخ رنگ به خوبی می توان مسیری که ستاره در حال حرکت به آن سو است را تشخیص داد و با توجه به سرعتی که این ستاره در حال فرار است، در صورتی که تمدن بیگانه ای در مسیر حرکتش قرار گرفته باشد به طور حتم دچار دردسر خواهد شد زیرا این گلوله کیهانی به این زودی ها از سرعتش نخواهد کاست.


منبع:برای این مدخل

اقیانوس گازدار در زیر قمر زحل!

داده‌های جدید فضاپیمای کاسینی ناسا در مورد آب‌های گازدار نشان داده که انسلادوس، قمر زحل ممکن است از یک اقیانوس آب‌گازدار که نشانه‌هایی از حیات دارد برخوردار باشد. به گزارش ایسنا، این یافته‌ها می‌تواند یخ‌فشان‌های وسیع روی سطح یخ‌بسته این قمر را که آب یخی را از میان شکاف‌ها به فضا می‌افشاند توضیح دهد. در حقیقت دانشمندان اخیرا دریافته‌اند که قمر انسلادوس با آب‌فشان‌هایی پوشیده شده که بخار آب، ذرات یخی و ترکیبات آلی را به بیرون پرتاب می‌کند.
   بسیاری از محققان بر این عقیده‌اند که این یخ فشان‌ها نشانگر وجود یک واحد آبی زیرزمینی هستند. تجهیزات کاسینی مشخص کرد که گازهای بیرون آمده از این شکاف‌ها حاوی کربن، هیدرژن، اکسیژن،‌نیتروژن و سایر هیدروکربن‌ها هستند.
   آخرین اندازه‌گیری‌های کاسینی کشف کرده که دمای اطراف شکاف‌ها به میزان 80 درجه سانتی‌گراد بوده که به گفته دانشمندان ناسا آنقدر گرم هستند که احتمالا در ابتدا آتش‌فشانی بوده‌اند. به گفته دانشمندان این گرما باید از مرکز کره ریشه گرفته باشد که یخ‌های زیرزمینی را ذوب کرده و اقیانوسی زیرزمینی به وجود آورده است. از طرفی آنها اظهار کردند که این آب به دلیل داشتن گازهای محلول، راه خود را به سمت سطح کره باز می‌کند.