نگاه هم آلوده‌اش می‌کند

محیط زیست > زیست‌بوم  - نفیسه مجیدی‌زاده:
من فهمیدم محیط زیست شهری فقط بحث زباله و سرسبزی شهر نیست.

امروز دانستم راه‌رفتن و خندیدنِ من هم، جزئی از محیط زیست شهری است و برای مراقبت از این محیط باید اول مراقب خودم باشم و این مسئله در رابطه‌ی ما با طبیعت، آلودگی‌ها و استفاده از انرژی هم صدق می‌کند. این‌ها را فخرالسادات غنی، مدیر‌عامل مؤسسه‌ی طبیعت می‌گوید.پای حرف‌هایش می‌نشینیم.

• محیط زیست شهری چیست؟

لازم نیست محیط زیست تعریف شود! جایی‌که ما زندگی می‌کنیم با همه‌ی عوامل طبیعی و غیر ‌طبیعی (مانند زیبایی ساختمان‌ها و منظره‌ها و...) و اِلمان‌هایی که دوروبرمان وجود دارد، محیط زیست است و محیط زیست طبیعی هم شامل آن‌چیزهایی می‌شود که طبیعت برای ما دارد، مثل آب‌های جاری در جوی‌ها، درخت‌ها و....

اصرار به ساخت جاده در زیستگاه یوزپلنگ، با وجود مسیر جایگزین

محیط زیست > زیست‌بوم  - گروه محیط‌زیست- اسدالله افلاکی:
با عبور جاده از منطقه حفاظت‌شده بافق، بخش عمده‌ای از ارزش‌های این زیستگاه منحصربه‌فرد یوزپلنگ آسیایی نابود می‌شود.

عملیات ساخت این جاده که چندی پیش آغاز شده بود هفته قبل به‌دلیل انتقاد کارشناسان و صاحب‌نظران محیط‌زیست متوقف شد. کارشناسان می‌گویند منطقه حفاظت شده بافق یکی از با ارزش‌ترین زیستگاه‌های یوز آسیایی است که تخریب بخشی از آن می‌تواند «پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی» را با چالش جدی مواجه کند.دکتر محمد حسین ایران ‌نژاد پاریزی، در این باره به همشهری گفت: با وجود گزینه‌های مناسب تری که می‌تواند هم راه دسترسی را تامین کند و هم مانع تخریب زیستگاه یوز شود اصرار بر احداث جاده‌ای که از قلب منطقه حفاظت شده می‌گذرد هیچ توجیهی ندارد؛ به‌ویژه آنکه گزینه‌های پیشنهادی از سوی محیط‌زیست مبتنی بر ده‌ها ساعت کار کارشناسی است و از پشتوانه فنی و علمی برخوردار است.

دریاچه‌های متحرک در قطب جنوب

محیط زیست > زیست‌بوم  - همشهری آنلاین: محققان دانشگاه شیکاگو با بررسی عکس‌های ماهواره‌ای فلاتی یخی در قطب جنوب متوجه وجود دریاچه‌هایی شدند که در سال نیم کیلومتر جا به جا می‌شوند

رودخانه‌ها و کوه‌ها با در اختیار داشتن زمان کافی می‌توانند جا به جا شوند، اما معمولا نمی‌توانند هر سال نیم کیلومتر جا به جا شوند. این دقیقا همان پدیده عجیبی است که برای گروهی غیر عادی از دریاچه‌های قطبی رخ می‌دهد و به نظر می‌آید سرعت حرکت این دریاچه‌ها از سرعت حرکت صفحات یخی که بر روی آنها قرار گرفته‌اند بیشتر است.

این یازده دریاچه بر حاشیه فلات یخی به نام "جرج ششم" واقع شده‌اند، صفحه یخی شناوری به شکل موز که در میان قطب جنوب و جزیره الکساندر در حرکت است. این دریاچه‌ها اولین بار در دهه 1970 دیده شدند اما تا سال پیش حرکت‌های عجیب آنها شناخته نشده بودند.

به گزارش خبرگزاری مهر، محققان دانشگاه شیکاگو زمانی که تصاویر ماهواره‌ای این منطقه را در دست بررسی داشتند متوجه حرکات دریاچه‌ها شدند. محققان دریافتند این دریاچه‌ها سال به سال تغییر مکان داده و حرکت می‌کنند، در واقع سرعت حرکت این دریاچه‌ها پنج تا 10 برابر سرعت حرکت صفحه یخی است که بر روی آن قرار دارند.

محققان بر این باورند دلیل این پدیده عجیب، موقعیت ویژه فلات یخی است زیرا این صفحه در کانالی باریک در میان قطب جنوب و جزیره الکساندر قرار گرفته و با فشرده شدن آن میان کانال، دریاچه‌ها به حرکت در می‌آیند.

وجود آب راکد بر روی صفحه‌های یخی معمولا نشانه‌ای از نزدیک شدن صفحه یخی به زمان فروپاشی است زیرا این آبها می‌توانند شکاف‌های موجود بر روی صفحه را بزرگ‌تر کنند. با این همه محققان انتظار ندارند این فلات یخی به این زودی‌ها متلاشی شود زیرا توسط بخش سنگی ساحل تثبیت شده است.

پناهگاه میانکاله دیگر برای حیات‌وحش امن نیست

محیط زیست > زیست‌بوم  - گروه محیط‌زیست‌- اسد افلاکی:
میانکاله اکنون میزبان 80‌هزار پرنده‌ای است که از سیبری و دشت‌های وسیع میان اروپا و آسیا به این زیستگاه آمده‌اند تا زمستان‌گذرانی خود را طی کنند اما این پناهگاه حیات وحش که نخستین سایت ثبت شده کشور در کنوانسیون رامسر است آن طور که دکتر اسماعیل کهرم مدرس محیط‌زیست می‌گوید اکنون با تهدیدات مختلفی مواجه است.

اکولوژی اکوسیستم های جنگلی ایران

الف: جنگل های شمال ( خزری یا هیرکانی )

از نظر جغرافیای جنگل، جنگل های خزری شمال ایران ، به طور کلی جزء جنگل های سبز تابستانی یا جنگل های پهن برگ خزان کننده به شمار می آیند که دارای جنگل های مدیترانه ای نیز می باشد . که به جنگل های هیرکانی مشهورند. جنگل های خزری به صورت نوار باریک و بلندی روی دامنه شمالی سلسله جبال البرز ظاهر شده است . طول این نوار حدود 800 کلیومتر و عرض آن بین 20 تا 70 کیلومتر در نوسان است. جنگل های شمال ایران از آستارا شروع و تا دره گلیداغی بجنورد ادامه می یابد. گسترش عمودی آن از سطح دریا شروع و تا ارتفاع حداکثر 2800 متر ادامه می یابد.. مساحت این جنگل ها در اوایل قرن جاری، دهه 20 به 6/3 میلیون هکتار بالغ برآورد شده است. با شروع بهره برداری تجاری از جنگل های مزبور و همچنین چرای مفرط و قطع بی رویه ، این سطح دائما رو به کاهش نهاده است. به طوریکه امروزه حدود 9/1 میلیون هکتار جنگل در این منطقه باقی مانده که از این مقدار فقط 2/1 میلیون جزء جنگل های مرغوب و تجاری محسوب می شود.

جنگل های شمال از نظر تعداد گونه درختی و درختچه ای جزء جنگل های غنی از گونه محسوب می شوند و تقریبا 80 گونه درختی و 50 گونه درختچه ای به صورت طبیعی در این جنگل ها یافت می شود. گونه هایی از قبیل انجیلی ، بلند مازو ، کرگ ، لیلکی و سفید پلت در جنگل های شمال به فراوانی یافت می شود. همچنین گونه های زربین نیز که امروزه در مناطق مدیترانه ای اروپا وجود دارد و در جنگل های شمال ایران نیز یافت می شود. گونه های سوزنی برگ معروف ( مثل نراد ، پیسه آ ، کاج و لاریکس ) در جنگل های خزری به طور طبیعی یافت نمی شوند.

اقلیم شمال ایران در حقیقت یک اقلیم نیمه مدیترانه ی است که دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است . میزان بارش سالانه به طور متوسط 1000 میلی متر است که بیشترین آن در قسمت های غربی و کمترین آن در نواحی شرقی است. به طور متوسط میزان بارندگی از غرب به شرق کاهش می یابد ، حداکثر میزان بارش اندازه گیری شده در حدود 2000 میلی متر و حداقل 600 میلی تر در سال می باشد. پراکنش بارندگی در طول سال کاملا منظم نیست . بیشترین مقدار بارندگی در فصول بهار و پاییز و کمترین آن در تابستان است. طول دوره خشکی نیز از غرب به شرق افزایش می یابد . به طور متوسط طول دوره خشکی در غرب یک ماه ، مناطق مرکزی 2 ماه و در قسمت های شرقی گاهی به 3 ماه در سال نیز می رسد. درجه حرارت متوسط سالانه یین 15 تا 18 درجه سانتی گراد است. میانگین گرمترین ماه سال بین 28 تا 35 درجه و سردترین ماه سال بین 1 درجه بالای صفر تا 4 درجه زیر صفر می باشد.

ارزیابی‌های تازه از آب و هوای سال 2010

آب و هوا > جهان
کارشناسان از آب شدن یخچال‌های طبیعی و خشکسالی‌های طولانی مدت به دلیل گرمای قابل توجه سال 2010 اظهار نگرانی کردند

به گزارش مهر، دنیا در حال سپری کردن گرمترین سال‌های خود است و بر اساس اعلام موسسه ملی اقیانوسی و جوی آمریکا قسمت‌های وسیعی از کانادا، آفریقا، اروپا و آسیای شرقی با گرمای بی‌سابقه ‌ای روبرو شده است.

ارقام منتشر شده توسط این موسسه نشان دهنده این است که از میان آماری که از سال 1880 تا به امروز ضبط شده سال 2010 گرمترین سال‌ها شناخته شده است. به طوری که 6 ماهه اول سال 2010 از 6 ماهه اول سال 1998 به مراتب گرمتر بوده است. ماه June  (خرداد و تیر) سال 2010 در رده 304 امین ماه متوالی در قرن بیستم است که دمای ترکیبی سطح و خاک زمین به طور حیرت انگیزی بالا رفته است.

رئیس مطالعات اقلیمی این موسسه گفت: بالا رفتن دمای جهانی ممکن است موجب خشکسالی‌های جدی و آسیب زدن به بازدهی محصولات در مناطق مختلف دنیا شود.

در همین حال 19 منطقه در پایتخت روسیه وضعیت اضطراری اعلام کردند و این در حالیست که دمای این مناطق به 37 درجه رسید.

سخنران روسیه در این زمینه گفت: در 130 سال گذشته این کشور با اینگونه خشکسالی مواجه نشده است. به گفته‌ مقامات روسیه تقریبا 25 میلیون هکتار از محصولات زراعی در مناطق مرکزی و اروپایی روسیه به علت خشکسالی تخریب شده است.

بر اساس گزارش الجزیره، در بریتانیا نیز از سال 1929 تا کنون، امسال خشکترین سال است. استفاده از شلنگ آب نیز در قسمت شمالغربی انگلیس برای مصارف شخصی ممنوع شده است. در برلین هم استفاده از استخرهای شخصی به دلیل اینکه حجم زیادی از آب را به هدر می‌دهند ممنوع شد. در عوض پیشنهاد شده برای فرار از گرما شهروندان از استخرهای عمومی استفاده کنند.

آب شدن یخچال‌های طبیعی موجب نگرانی زیادی شده به طوری که به گفته کارشناسان در ماه June یخ دریای آرکتیک بدلیل آب شدن به بارکترین حالت خود رسیده است.

منبع: - همشهری‌آنلاین

اکولوژی Ecology

عنوان  :  اکولوژی Ecologyنویسنده :  انسیه ملکیان
کلمات کلیدی  :  اکولوژی، بوم شناسی، مکتب شیکاگو، نظریه دوایر متحدالمرکز، جامعه شناسی شهری، ارگانیسم اجتماعی

واژه Ecology از لغت یونانی oikos به‌معنای مسکن و پسوند Logos به‌معنای شناخت، اولین‌بار توسط ارنست هکل (Ernst Haeckel: 1834-1919) زیست­شناس آلمانی در سال 1869 بیان شد.^[1]

اکولوژی به‌معنای "محیط‌شناسی" عبارت است از مطالعه زیست یا بوم که چگونگی اشغال زمین توسط موجودات زنده و همچنین، نحوه تنسیق آنان در اماکن و چگونگی کنش و واکنش بین این موجودات با یکدیگر را شامل می­شود. پس محیط‌شناسی، دانش شرایط هستی و تعامل یا کنش و واکنش بین موجودات زنده و محیط و یا دانش مرتبط با روابط موجود زنده و محیط می­باشد.[2] به‌عبارت کلی‌تر، بوم‌شناسی به مطالعه رابطه میان صور زندگی با محیط طبیعی اطلاق می‌شود.[3]

اکوسیستم

منظور از اکوسیستم مجموعه جانداران یک محیط به همراه کلیه عوامل و تشکیل دهنده‌های آن محیط است. بنابراین بطور خلاصه اکوسیستم را می‌توان با عبارتمحیط و موجودات زنده آن تعریف کرد. و این واژه از دو کلمه Endogical و System تشکیل یافته است که به معنای مجموعه موجودات زنده و محیط زندگی آنها می‌باشد.

مفاهیم کلی

هر موجود زنده به تنهایی یک سیستم یا مجموعه منظم است و در عین حال ممکن است از سیستمهای کوچکتر تشکیل یابد. وقتی موجودات زنده اجتماع و تشکل می‌یابند، روتبط نظام‌مندی بین آنها پدیدار می‌شود و در نهایت وقتی همه موجودات زنده در یک محیط قرار می‌گیرند، یک سیستم بزرگتر را تشکیل می‌دهند که به دلیل وجود روابط قانونمند و هدفدار بین محیط و جانداران ، این مجموعه سیستم اکولوژیک یا اکوسیستم نامیده می‌شود. استقرار پایدار هر اکوسیستم منحصرا به مشارکت همه اجزای اصلی در ساختمان آن بستگی دارد. بدیهی است اگر مثلا عوامل غیر زنده لازم وجود نداشته باشد، پایداری اکوسیستم هم ، غیر ممکن خواهد بود. بر این اساس اکوسیستم از اجزای زیر تشکیل یافته است.

1. مجموعه عوامل غیر زنده.
   
2. تولید کننده‌ها یا گیاهان کلروفیل‌دار.
   
3. مصرف کننده‌ها شامل دو گروه: گیاهخواران یا مصرف کننده‌های ردیف اول و گوشتخواران یا مصرف کننده‌های ردیف دوم.
   
4. تجزیه کننده‌ها.

انواع اکوسیستم از نظر ناقص یا کامل بودن چرخه مواد

اکولوژی عمومی

اکولوژی (Ecology) که یکی از شاخه‌های زیست شناسی است، مجموعه شناختهایی است که انسان درباره اثرات محیط بر روی موجود زنده و اثرات موجود زنده بر روی محیط و اثرات متقابل موجودات زنده باهم ، دارند. کلمه اکولوژی از لغت Oikos به معنی مسکن و پسوند Logos به معنای شناخت ، اشتقاق یافته است.

دید کلی

هر یک از شاخه‌های علوم برای خود موضوع خاصی دارند و اساس دلیل تمایز شاخه‌های مختلف تفاوت در موضوعات مورد بحث آنهاست. بر این اساس مجموعه دانسته‌های انسان درباره موجود زنده و اختصاصات آنها در چهارچوب دانش زیست شناسی جمع بندی می‌گردند. اما به دلیل وسعت موضوع شاخه‌های فرعی زیست شناسی انتظام یافته و هر یک از شاخه‌ها ، موجودات زنده را در اشلهای مختلف بررسی و تحقیق می‌نماید. اکولوژی را با عبارات زیر می‌توان تعریف کرد: مطالعه روابط متقابل بین موجودات زنده و محیط ، مطالعه ساختمان و کیفیت وقوع پدیده‌های زیستی در طبیعت ، مطالعه ساختمان و نحوه عملکرد طبیعت و مطالعه ساختمان و فیزیولوژی طبیعت.

مباحثی که در اکولوژی مطرح می‌شود به صورت زیر است. تولید و تجزیه اکوسیستمها ، جریان ماده و انرژی در اکوسیستمها ، چرخه‌های بیوژئوشیمیایی ، هرمهای اکولوژیک و زنجیره‌های غذایی، انواع زیستگاهها ، آلودگیهای زیست محیطی .... اکولوژی از بین دانشهای بشر تنها رشته‌ای که به عواقب علم و تکنولوژی می‌اندیشد و نگران افزایش علم و دخالت انسان در محیط است. جمعی اکولوژی را "علم ضد علم" نامیده‌اند چون سعی دارد نقش ترمز را روی ماشین علم و قدرت انسان بازی کند.