انواع شترهای ایران

شتر بلوچی

شتر کلکوهی

اکوسیستم مناطق خشک و نیمه خشک حدود دوسوم مساحت ایران را شامل مى‌شود و وسعت آن حدود ۱،۱۰۰،۰۰۰ کیلومتر مربع مى‌باشد. میزان خشکى هوا بسیار زیاد بوده و میزان رطوبت هوا ناچیز مى‌باشد. میانگین دوره گرماى تقریباً طولانى و حدود ۵ تا ۷ ماه در سال است و میزان بارندگى بسیار پائین بوده و از ۳۰ میلى‌متر تا ۲۵ میلى‌متر در سال متغیر است. قسمت اعظم استان‌هاى قم، تهران، خراسان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، یزد، اصفهان، قزوین، مرکزى و گلستان در شرایط اکوسیستم خشک و نیمه‌خشک واقع شده‌اند. به‌دلیل عدم وجود رطوبت در هوا، تغییرات درجه حرارت در شبانه‌روز زیاد مى‌باشد و در بعضى از مناطق اختلاف درجه حرارت در شب و روز به ۵۰ درجه سانتى‌گراد مى‌رسد.

در این مناطق جغرافیائى شترانى زیست مى‌کنند که نسبت به آب و هواى گرم و خشک و شرایط محیطى این مناطق به‌ویژه همبستگى با مراتع و تغذیه با گیاهان خشبى تطابق یافته‌اند. مقاومت بسیارى بالاى این شتران نسبت به تغییرات درجه حرارت در شبانه روز به‌دلیل پوشش الیاف کرک بدن این شتران مى‌باشد که به‌عنوان عایقى بدن شتر را در برابر گرماى روز و سرماى شب محافظت مى‌نماید.

یوزپلنگ آسیایی

دست و پاهای بلند، بدنى باریک و کشیده، سینه فراخ و شکم بالای او شبیه تازی است ولی بر خلاف سگ سانان سر کوچک و گرد، پوزه ای کوتاه و گوش هایی کوچک و گرد دارد. به طور کلی می توان آن را به" سگی با کله گربه" تشبیه نمود. رنگ پشت زردکمرنگ تا زرد متمایل به قرمز و زیر بدن سفید است. خالهایى گرد، سیاه و توپر و موهایى زبر و نسبتا کوتاه دارد. در بالغین خال های روی دم تدریجا در نیمه انتهایی به حلقه هایی بدل می شود که سیاه رنگ اند و آخرین حلقه پهن تر است. سر یوزپلنگ کوچک و گرد است و چشمانش در بالاى کاسه سر قرار دارد. خط سیاه شکیلی معروف به خط اشکی از گوشه چشمان یوزپلنگ تا اطراف بینى و دهانش امتداد دارد که احتمالا چشمان او را از آفتاب مصون می دارد و در شکار به او کمک می کند. جانور بالغ ناخن‌هایى کند و نیمه تورفته دارد که برخلاف سایر گربه سانان جمع نمی شوند.( هرچند بچه ها تا 6 ماهگی قادرند ناخن ها را جمع کنند.)

موش کور Spalax ehrenbergi

موش کور، حیوانی است که در اغلب کشورها وجود دارد؛ ولی با این همه نمی توان آن را مشاهده کرد. زیرا بیشتر زندگی خود را در زیر زمین می گذراند. فقط بعضی مواقع در باغها و مزارع، تپه کوچکی از خاک دیده می شود که پشت بام لانه موش کور است و در زیر آن موش کور در تاریکی مطلق زندگی می کند. موش کور، حیوان کوچکی است که به ندرت طول آن بلندتر از 15 سانتی متر می شود.

موش صحرایی

این جونده کوچک به استثناء زمان کوتاهی که استراحت می کند بقیه اوقات را به طور دایم به دنبال غذا می گردد موش صحرایی در اطراف زمینهای قلمرو زندگیش با استفاده از راهروهای بلند در داخل زمین سفر می کند و حتی ممکن است تونلهای با عمق کم حفر کند این حیوانات چابک همچنین برای پیدا کردن غذایشان از بوته ها و درختان کوتاه بالا می روند موش صحرایی ماده در لانه های ساخته شده که در زیر درختان و یا بوته ها مسدود شده و یا در سوراخهای زیر زمینی زایمان می کند.
موش صحرایی در مناطق کویری ایران با پوشش گیاهی غنی به وفور یافت می شود و نقش بسیار مهمی در تنظیم اکوسیستم دارد . زمان فعالیت موش صحرایی در هنگام شب و پس از خنک شدن هوا می باشد .

  منبع:برای این مدخل

موش خاردار Spiny mouse

موش خاردار Spiny mouse

این پستاندار متعلق به راسته جوندگان و خانواده موش می باشد. خانواده موش از نظر ظاهری و جثه، تفاوتهای زیادی با هم دارند؛ ولی به طور کلی دم و کف پای عقب آنها سخت و بدون مو است، هر یک از دندانهای آسیای آنها تیز دارای شیار است. و اما موش خاردار:

این موش در قسمتهای جنوبی ایران هر جا یخبندان صورت نمی گیرد، فراوان دیده می شود. موش خاردار در مناطقی که در لابلای صخره ها، بوته هایی روییده باشد، فراوان تر است، زیرا این بوته ها بذر فراوانی را برای خوارک تاین حیوان تامین می کنند. در بدن موش خاردار برای دور کردن دشمنانش تغییرات مناسبی ایجاد شده است. اولا پشت این موش با خارهای با قسمتی از بدنش که چندان مهم نیست مشغول می شوند و خود فرار می کند. یک موش خاردار مسن با دم کامل به ندرت دیده می شود. بعضی از سوسمارها نیز چنین خصوصیتی دارند، با این تفاوت که موش خاردار مانند سوسمارها نمی تواند مجددا دم در بیاورد.

ماده ها تنها چهار پستان دارند. تعداد نوزادها یک تا سه، و اغلب یکی است، و این پدیده در میان جوندگان بسیار نادر است. هر چند میزان تولید مثل موش خاردار خیلی کم است، ولی با وجود این تعداد آنها در منطقه بسیار زیاد است، بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که موش خاردار طعمه با ارزشی برای گوشتخواران نیست.

  منبع:برای این مدخل

شتر

شتر حیوان نشخوار کننده ، بدون شاخ و زوج سمی است که به گروه پستانداران تعلق دارد . شتر دارای چهار اندام خلفی و قدامی بلند و قوی است که هر کدام به کف پائی عریض و خشن منتهی می گردد که دارای ناخن هائی ضعیف و رشد نایافته بوده و برای راه رفتن بر روی شن های صحرا سازگاری یافته است این حیوان دارای گردنی دراز و منحنی است . سر شتر مستطیل شکل و لب های بالائی او شکافته است . دندان های پیش و نیش وی قوی و برنده است و توانائی گاز گرفتن عمیق را به حیوان داده است .

سیاه گوش

تنها نمونه سیاه گوش موجود در اسارت به عنوان گونه ای کمیاب و در خطر انقراض و بدون هر گونه آمار و شناسنامه علمی معتبر در ایران و تنها نمونه در دسترس و مناسب مطالعه، به مثابه گنجینه یا ذخیره ژنتیکی باارزش، در شرایطی غیر استاندارد در بوستان ملی پردیسان تهران رها شده و مورد بیمهری مسئولان و کارشناسان حیات وحش قرار گرفته است؛ و در صورتی که بیتوجهی به حفظ و مطالعه این گونه ادامه یابد، آینده ای نامعلوم و در پی آن نابودی در انتظار این گونه خواهد بود . سیاه گوش یا «لینکس» - با نام علمی « Eurasian lynx » - از راسته گوشتخواران و در زمره 4 گربه سان کوچک ایرانی است و دست و پایی بلند و دمی بسیار کوتاه با توک پهن و سیاه رنگ و دسته ای مو به طول 4 سانتیمتر روی گوشها دارد که به سبب داشتن جثه ای بزرگ و خالهای روی بدنش معمولا با پلنگ اشتباه گرفته می شود . غذای مورد علاقه آن معمولا بچه های گراز، شوکا، مرال، پستانداران کوچک، است. این گونه به صورت انفرادی زندگی می کند؛ و به سبب روزگرد بودن، بر خلاف دیگر گربه سانان شبگرد، بیشتر در معرض تهدید و خطر قرار دارد. پراکندگی آن در ایران در مناطقی از آذربایجان شرقی و غربی شروع می شود و تا نواحی زنجان و قزوین و جنوب گرگان ادامه می یابد. حضور سیاه گوش در این مناطق بر اساس مشاهدات تصادفی محیط بانان یا گزارشهای ثبت شده است؛ و تا به حال، کارشناسان (چه خارجی و چه ایرانی) مطالعات علمی و دقیقی روی این گوشتخوار ایرانی انجام نداده اند. کارشناسان حیات وحش و مدیر طرح بین المللی یوز ایرانی، درباره اطلاعات موجود در زمینه سیاه گوش، می گوید: این اطلاعات به صورت پراکنده و از راه گزارشهای مشکوک مردمی به دست آمده است و هیچ کار کارشناسی و علمی درباره مطالعات رفتاری و ژنتیکی و پراکندگی این حیوان (که با گونه های مشابه خود در امریکای شمالی و اروپا متفاوت است) صورت نپذیرفته است و تنها به بررسی های مختصر روی پوست تاکسیدرمی شده این گونه در یک یا 2 گنجینه (موزه) اکتفا شده است. انجام نشدن مطالعات تحقیقی و طرحهای پژوهشی درباره این گونه در حالی ادامه می یابد که زیستگاه این حیوان - به سبب مدیریت ناصحیح حفاظتی و پیشروی مناطق مسکونی و کشاورزی - در حال تخریب است؛ و طعمه های مناسب تغذیه آن نیز، به واسطه این تخریبها و شکارهای بیرویه، کاهش یافته است؛ به طوری که پس از گذشت زمانی نه چندان دور، نام این گونه نیز همانند ببر و شیر ایرانی در فهرست حیوانات منقرض شده قرار خواهد گرفت، بدون اینکه حتی مطالعه ای روی آن صورت گرفته باشد !

  منبع:برای این مدخل

روباه شنی

روباه‌ها نیز در لانه‌هایی که حفر می‌کنند، زندگی می‌کنند. در مناطق کویری می‌توان روباه‌های شنی را به فراوانی مشاهده کرد. دلیل آن، وجود شرایط زیست محیطی مناسب در منطقه برای آنهاست. شرایطی مانند آب و هوای مناسب و گرمسیری، دارا بودن دشت‌ها، شنزارها برای استتار و پوشش مناسب، و وجود شکارها و غذاهای فراوان، از مهمترین این شرایط هستند. به گونه‌ای که در یک تپه لانه‌ای با 9 روباه یافت شد. روباه‌ها بسیار زیرک هستند. لانه‌های آنها به طور معمول چند دهانه دارد. کاربرد این دهانه‌ها برای در اختیار داشتن چند مسیر فرار، برای گریز از دست دشمنان است. معمولا در اطراف لانه، دالان‌های دیگری نیز حفر می‌کنند تا در هنگام احساس خطر بتوانند در این دالان‌ها مخفی بشوند. این دالان‌ها نیز ممکن است در سمت دیگر دهلیز راه خروجی برای فرار داشته باشند.

روباه ترکمنی

روباه ترکمنی یا روباه «سر دُم سیاه» نژادی است که در ایران فقط در استان گلستان و در دشت ترکمن‌صحرا زیست می‌کند.
جثه این روباه، کوچک‌تر و دست و پای آن، بلندتر از روباه معمولی است و مشخصه اصلی آن دم نسبتا کوتاهی به شمار می‌رود که برخلاف سایر گونه‌ها، انتهای آن به زمین نمی‌رسد.
در روباه ترکمنی، رنگ موهای انتهایی دم برخلاف روباه معمولی و روباه سنی، قهوه‌ای تیره یا سیاه است.